W tym wpisie ponownie wracamy do tematów podatkowych. W poprzednim artykule, dostępnym tutaj, poruszyłam temat różnych form opodatkowania i która z tych form będzie odpowiednia na start.
Dziś poruszymy temat nieco głębiej – do kogo udać się ze sprawą związaną z podatkami? Czym się różnią poszczególne zawody, które zwykle kojarzone są z pomocą w sprawach podatkowych? Odpowiedź znajdziesz poniżej.
Dla wielu osób bywa mylące kim jest prawnik, radca prawny, adwokat, doradca podatkowy. Wiele osób również błędnie uważa, iż „mecenas” jest tytułem zawodowy.
Prawnik, radca prawny, adwokat…
Często słyszy się, że ktoś potrzebuje pomocy „prawnika”, nie zdając sobie sprawy, czym właściwie różni się prawnik od radcy prawnego i adwokata. Postaram się w krótki i zrozumiały sposób przedstawić, czym charakteryzuje się każdy z tych zawodów.
Prawnikiem jest po prostu każda osoba, która ukończyła studia prawnicze i uzyskała tytuł magistra. Dopiero po ukończeniu studiów, można uzyskać tytuł radcy prawnego i adwokata, co nie jest wcale takie łatwe i szybkie. Co do zasady, aby zostać radcą prawnym/adwokatem należy ukończyć 5-letnie studia prawnicze, a następnie 3-letnią aplikację radcowską lub adwokacką. Po ukończeniu aplikacji kolejny krok do uzyskania tytułu to zdanie egzaminu zawodowego, który jest co roku przeprowadzany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Ostatni etap to złożenie ślubowania i uzyskanie wpisu na listę radców prawnych lub adwokatów. „Co do zasady”, ponieważ istnieją również inne sposoby uzyskania tego tytułu zawodowego, jednak są to wyjątkowe sytuacje.
Zarówno tytuł radcy prawnego jak i adwokata są chronione prawnie, co oznacza, że nie można się nimi dowolnie posługiwać. Uprawnienia radcy prawnego i adwokata są zasadniczo takie same. Największe różnice istnieją w formach wykonywania zawodu. Z punktu widzenia klienta, najważniejsza różnica to fakt, iż radca prawny wykonujący zawód na podstawie umowy o pracę nie może być obrońcą w sprawach karnych. Jednakże, poza tym przypadkiem, radca prawny może być obrońcą oraz pełnomocnikiem w każdej sprawie.
Co najważniejsze, radcę prawnego i adwokata obowiązuje tajemnica zawodowa – w przeciwieństwie do prawników, nie posiadających tego tytułu zawodowego. Tak więc należy zwracać szczególną uwagę czy powierzamy naszą sprawę prawnikowi, czy radcy prawnemu/adwokatowi. Zdarzają się firmy, prowadzone przez prawników nie posiadających tytułu zawodowego, którzy świadczą pomoc prawną. Nie jest to prawnie zabronione, ale należy pamiętać, iż takiego prawnika nie obowiązuje tajemnica zawodowa. Co za tym idzie, może on zeznać w sądzie o faktach, których się dowiedział udzielając pomocy prawnej. Taki prawnik nie również nie może reprezentować nas w sądzie oraz wykonywać niektórych czynności – o czym będzie mowa poniżej.
Jeśli chodzi o wspomniany wcześniej tytuł mecenasa – jest to jedynie zwrot grzecznościowy, stosowany do radców prawnych i adwokatów, jak również aplikantów radcowskich oraz adwokackich.
Doradca podatkowy – czy jest to zawód prawniczy?
Zanim przejdziemy do porównania uprawnień poszczególnych zawodów, kilka słów o tym kim jest doradca podatkowy. Na początku rozprawmy się z najczęściej powielanym mitem, iż doradca podatkowy jest prawnikiem. Nie jest to prawdą, ponieważ doradcą podatkowym może zostać każda osoba posiadająca wykształcenie wyższe – co najmniej licencjat. Pozostałe wymogi to brak karalności oraz pozytywny wynik egzaminu państwowego na doradcę podatkowego. Po spełnieniu tych warunków można uzyskać tytuł zawodowy doradcy podatkowego. Podobnie jak radca prawny/adwokat – doradca podatkowy jest chronionym tytułem zawodowym i jest to zawód zaufania publicznego. Doradcy podatkowi posiadają również swój samorząd oraz zasady etyki. Doradcy podatkowi w swoim zawodzie muszą łączyć zarówno znajomość prawa podatkowego, jak i posiadać szeroką wiedzę z zakresu finansów.
Kto może zostać księgowym?
Zawód księgowego wbrew pozorom, budzi najmniejsze wątpliwości. Zwykle nie mamy problemu odróżnienia księgowego od innych zawodów, jak również nie sprawia problemu określenie spraw, którymi może zajmować się księgowy.
Jednakże, należy mieć na uwadze, iż nie wszystkie czynności podatkowe mogą być wykonywane przez księgowych! Poniżej zostanie szczegółowo przedstawiony zakres czynności podatkowych wykonywanych przez każdy z opisanych w niniejszym wpisie zawodów, w tym ograniczenia dotyczące księgowych.
Które czynności podatkowe może wykonywać radca prawny, adwokat, doradca podatkowy a które księgowy?
Katalog czynności podatkowych, został wskazany w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1996 roku o doradztwie podatkowym. Zgodnie z tym przepisem czynnościami podatkowymi są:
1) udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
2) prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
3) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;
4) reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1;
5) wykonywanie niezależnego audytu funkcji podatkowej, o którym mowa w art. 20zo § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
W ustawie zachodzi jednak rozróżnienie, które z powyższych czynności mogą być wykonywane jedynie przez doradców podatkowych lub radców prawnych/adwokatów. Co za tym idzie:
– czynności wskazane w punkcie 1 mogą być wykonywane przez doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów oraz biegłych rewidentów,
– czynności wskazane w punkcie 4 mogą być wykonywane przez doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów,
-zaś czynności wskazane w punkcie 5 mogą być wykonywane jedynie przez doradców podatkowych.
W związku z powyższym, jedynie czynności wskazane w punkcie 2 i 3, mogą być wykonywane również przez księgowych.
W takim razie do kogo zwrócić się o pomoc w sprawie podatkowej?
Przyglądając się powyższemu, można zauważyć, że większość czynności, które mogą być wykonywane przez doradcę podatkowego, może być wykonywana również przez radcę prawnego i adwokata. Radcy prawni i adwokaci posiadają bardzo szeroką wiedzę z zakresu prawa, jak również posiadają ogólną wiedzę o podatkach i finansach. Jednakże, w praktyce, nie każdy radca prawny i adwokat będą zajmowali się sprawami podatkowymi. Prawo jest niezwykle szeroką dziedziną i dlatego też, należy szukać prawników którzy specjalizują się w określonym zakresie prawa.
Jest to taka sama sytuacja jak z lekarzami – psychiatra nie pomoże nam ze złamaną nogą, tak samo jak adwokat czy radca prawny specjalizujący się w prawie rodzinnym, nie zawsze będzie się znał równie dobrze na sprawie podatkowej. Nie oznacza to, że każdy radca prawny/adwokat jest dobry tylko w jednej dziedzinie – wiele z nich się łączy więc prawnicy zwykle zajmują się kilkoma z nich. Jeśli chodzi o ogólną poradę z zakresu prawa finansowego i podatkowego, większość radców prawnych i adwokatów, będzie potrafiła udzielić pomocy. Jednakże, w przypadku skomplikowanych spraw, najlepiej jest zwrócić się do specjalisty z zakresu prawa podatkowego – czy to radcy prawnego/adwokata czy doradcy podatkowego.
Na początku – skorzystajmy z tego co już mamy!
W przypadku gdy zdarzy się sytuacja, w której będziemy potrzebować pomocy z zakresu spraw podatkowych, najlepiej w pierwszej kolejności zastanowić się czy mamy już w swoim otoczeniu osobę do której możemy się zwrócić o pomoc?
Na początek, najlepiej najpierw zapytać swojego księgowego, ponieważ jest duża szansa, że będzie znał odpowiedź na nasze pytanie. Osoby te znają już naszą sytuację prawno-finansową, co może się okazać łatwiejsze przy udzielaniu pomocy, niż szukanie pomocy u specjalisty. Rzetelny księgowy na pewno nie podejmie się sprawy, której nie potrafi bądź zgodnie z prawem nie może podjąć.
Jeśli współpracujemy na stałe z kancelarią prawną, warto zapytać o pomoc w sprawie podatkowej. Być może również będzie to znajdowało się w zakresie umiejętności zespołu pracującego w danej w kancelarii.
Co ważne, radca prawny/adwokat oraz doradca podatkowy z mocy prawa zobowiązani są do posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. W związku z powyższym nie musimy się obawiać, iż zostaniemy narażeni na straty finansowe.
Na dziś to wszystko! Mam nadzieję, że ten post pozwolił Ci nieco rozwiać wątpliwości!
Zapraszam również na nasz Instagram, gdzie rozwijamy tematy pojawiające się na blogu, jak również pojawiają się dodatkowe treści!
Do zobaczenia w następnym wpisie!
Photo by Christian Mackie on Unsplash
